Càrvi
Carum carvi
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Charui, Charièi, Charuei, Chervi, Cherui.
Noms en français : Carvi, Cumin des prés.
Descripcioun :Lou càrvi (o charui e si varianto dins lis Aup) es uno fino Apiaceae que trachis dins li prado de mountagno. La cambo èi boutisso, la racino blanco en fusèu e óudouranto, e li fueio primo, dous à tres cop divisado e penado. Li fru de 3 à 4 mm sènton bon lou cumin.
Usanço :Lou grun (fru) de càrvi èi couneigu pèr èstre un bon sabourun, s'emplego dins d'ùni relarg pèr douna de goust i tian, froumage e aigardènt... Li fueio soun manjadisso, en Savoio n'en fasien de soupo (siècle XIXen) ; au nostre se manjavo li racino. L'òli de grun de càrvi èi bono pèr tout ço que toco la digestioun, majamen contro li doulour de vèntre. Èi bon peréu contro lou tussi e pèr faire veni lou la dins li teté.
Port : Erbo
Taio : 30 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Carum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : Vo
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Prado umido
- Prado
- Camin
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Carum carvi L., 1753
Aussent
Artemisia absinthium
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Absinto, Eissens, Issèns, Uissènt, Assènci.
Noms en français : Absinthe, Aluine.
Descripcioun :L'absinto vo aussent se recounèis à la coulour e la formo de si fueio cuberto de péu blanc. Peréu sènt tras que bon. Flouris un pau tard, au mitan dóu mes de Juliet.
Usanço :Se saup proun que l'absinto sèr pèr adouba la liquour dóu meme noum (absint o versalo), "l'absinto que rèn fòu". Se boutavo dins lou cèndre caud pèr purifica l'èr di jasso ("aussent", M. Volpes-Bahuaud, op.cit. p. 146). Es uno planto di proun vertuouso, lucho contro li verme e proun encaro : "L'escudet es un emplastre de fueios frescos d'assèncis freta sus lou vèntre pèr lous verps das pichouns" (J.-L. Domenge, op.cit. p. 57). Se pòu béure en infusioun (di proun amaro) o emé de vin.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1,5 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 4 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Camin
- Escoumbre e proche dis oustau
- Carriero
- Ermas
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Artemisia absinthium L., 1753